Enkele beschouwingen betreffende de uitbreiding van de EUTHANASIE wet.

De euthanasiewet is goedgekeurd in 2002.

Het ligt niet in mijn bedoeling in deze korte beschouwing terug te komen op de pro en contra van deze wet. Hij is nu eenmaal wet en goedgekeurd door het parlement

Na tien jaar zou een grondige evaluatie dienen te gebeuren met duidelijke indicatoren betreffende de "toepassing in de praktijk" van deze wet.

Dat er knelpunten zijn, valt niet te betwijfelen, maar wat verontrustend is, zijn de geruchten dat er een stijging zou zijn van een aantal euthanasie-procedures die niet conform de wettelijke voorschriften uitgevoerd worden. Denk alleen maar aan de niet altijd correcte aangifte voor de registratie.

Deze wet mag geen aanleiding geven tot een erkende specialisatie in de Euthanasie met alle gevaar voor overconsumptie er bij.

Ter zake: De UITBREIDING VAN DE WET

Deze spitst zich voornamelijk op:

• Minderjarigen

• Volwassen dementen

• Prematuren en neonati.

Wie wenst per se deze uitbreiding?

Religieus: In ons land zijn grondwettelijk naast de Rooms-katholieke eredienst het Jodendom, de islam, de anglicaanse, de protestantse ,de orthodoxe en de vrijzinnigheid erkend.

Vaststelling: De bisschoppen van België, de grote Rabbijn van België, de Iman van België ,de directeur van de "Broeders van liefde kanten zich openlijk tegen de uitbreiding. Ze kunnen beschouwd worden als de spreekbuis van hun leden

Moet men daar uit afleiden dat in een democratisch systeem zoals het onze een minderheid zijn visie wil opdringen en de tegenstanders van uitbreiding in de hoek mogen duwen?

Te onderlijnen dat euthanasie nooit kan opgedrongen worden aan artsen.

Professioneel

De orde der geneesheren is geen voorstander

De academie voor geneeskunde legt de nodige voorzichtigheid aan de dag

Artsen oncologen motiveren hun standpunt

Wetenschappers van universiteiten wijzen op hun bezorgdheid en een belangrijk aantal kanten zich ook tegen de uitbreiding

Advocaten: ook hier is een belangrijk aantal gekant tegen uitbreiding.

Behoeften

In een dergelijke situatie is het dan ook van belang de behoeftebepaling numeriek voor te leggen aan de wetgever. Deze behoefte bepaling gebeurt niet. Bij gebrek aan deze objectieve informatie kan de bevolking zich moeilijk een beeld vormen over de zin van een uitbreiding van de wet of niet.

Uitbreiding naar minderjarigen

Euthanasie zou mogelijk worden vanaf de leeftijd van 12 jaar.

Ook hier is de discussie aan de gang of men een bepaalde leeftijd zou voorstellen dan wel eerder het begrip "jaren van verstand" hanteert.

Hiervoor zou al een wetswijziging noodzakelijk zijn

Bij het hanteren van "jaren van verstand" stelt de vraag zich welke criteria en wie oordeelt hierover

De minderjarige moet ten volle bewust zijn bij zijn beslissing

In deze zeer delicate aangelegenheid, zolang alle lijfelijke pijn kan uitgesloten worden, is het kunstmatig een einde stellen aan een kinderleven zinloos

Rekening zou dienen genomen te worden met het advies van de ouders.

Wat in het geval van gescheiden ouders? Indien een van de beide partners een andere mening heeft, wiens mening is doorslaggevend?

Bij ongeneeslijke ziekten met ondraagbare pijn niet meer kan bestreden worden en mensonwaardig zou zijn, zou een college van artsen na onderzoek en motivatie in consensus hun besluit dienen voor te leggen.

Hoeveel minderjarigen zullen euthanasie aanvragen?

In hoeverre is de perceptie van het kind dezelfde als die van de ouders?

In hoeverre zullen ouders het kind onder druk zetten?

In hoeverre zullen ze euthanasie aanvragen omwille van de kostprijs van de behandeling, kostprijs die ze niet voorzien hadden?

In hoeverre wenst het kind niet eerder een goede stervensbegeleiding eerder dan een euthanasie?

Opvallend is dat verdedigers van de euthanasiewet gekant zij tegen de sedatie en eisen dat de euthanasie zou gebeuren volgens de wettelijke ritus. De patiënt wordt het recht ontnomen te sterven zoals hij wil. Patiëntenrecht telt hier niet meer: het wettelijk scenario wordt opgedrongen.

Een mens is in evolutie:een minderjarige denkt anders dan één van 30, 40 of 50 jaar.

Tot slot bij deze beschouwingen stelt de vraag zich wat de zin is van het begrip "minderjarige" indien voor zo een belangrijke beslissing het begrip "minderjarige" overbodig is; waarom het niet volledig schrappen uit het wetboek.

Uitbreiding naar volwassen die dement zijn

In feite kunnen dementen geen euthanasie aanvragen,want zij kunnen dit niet uit vrije wil aanvragen gezien hun dementie. Uitzondering zou kunnen zij de Lewy body dementie, waarbij de patiënten soms nog klare perioden kennen.

Beschouwt men dementie als een onbehandelbare ziekte, en zo ja, vanaf wanneer?

Het ondertekenen van een verklaring ten gepaste tijde: wanneer?

Maar eens dement kan men zijn verklaring derhalve niet meer intrekken. Nochtans kan de vraag zich stellen in hoeverre de demente altijd ongelukkig is. Hoe is zijn perceptie?

Kan zo een uitbreiding van de wet repercussies hebben naar analogie met andere psychiatrische aandoeningen die niet vatbaar zijn voor therapeutische verbetering?

Welke ziekten gaat men classificeren onder de term dementie?

Ook hier zal de familie, meer dan de patiënt zelf, het stervensproces soms willen versnellen, dikwijls omwille van de kostprijs van de verzorging versus de erfenis.

Daarenboven zijn de meeste "dementen" mensen met slechts een partiële dementie.

Zij kunnen nog zeer gelukkig zijn. Wanneer er geen ongeneeslijke ziekten of ondraaglijke pijnen zijn, waarom dan euthanasie voorstellen?

De ervaring heeft mij geleerd dat ze ook in hun periodes van helderheid kunnen angstig zijn.

Het beeld zal mij steeds bij blijven van die vrouw die mij in een periode van helderheid zei: "ik ben bang ,wat gaan ze met mij doen?"

Uitbreiding naar neonati en prematuren.

De wetgever geeft heden geen enkele bescherming aan het ongeboren kind.

Pas als het op de wereld gekomen is geniet het de wettelijke bescherming van mens.

In dit opzicht moet men er van uit gaan dat de wet op de patiëntenrechten van toepassing is.

Wie zal de verdediging en de rechten van de neonati op zich nemen. Wie zal hem vertegenwoordigen.?

Ook kan door extrapolatie van de toepassing van deze wet de niet ondenkbare situatie geschetst worden dat indien zo een kind met een dan toch leefbare aandoening maar met een handicap (bv blindheid door virusbesmetting in utero) tot de volwassen leeftijd komt hij of zij de verantwoordelijke ouders voor het gerecht kan brengen met de klacht dat het niet ingestemd had ter wereld te komen met een handicap en dat de ouders hun verantwoordelijkheid niet opgenomen hebben;

Tot slot, wie neemt de verantwoordelijkheid van de beslissing, de moeder, de vader of beiden.

Waarom wordt hier ook geen rekening gehouden met het in consensus genomen advies van een gewetensvol college van artsen?

Conclusie

Een uitbreiding van de euthanasiewet heeft geen grondige medische basis, maar kan alleen maar een politieke stunt betekenen in voorbereiding van verkiezingen.

Gaat men het probleem meer en meer gezondheids-economisch benaderen?

Zitten we niet op een" hellend vlak" ? Wat is de volgende stap?

Samen met Nederland beschikken we nu reeds over de meest liberale wetgeving in de wereld.

Laten we nu eens positief denken:

De arts wordt opgeleid om zijn mede mens met alle middelen van de vooruitgang van de geneeskunde en van de wetenschap te helpen en te begeleiden in zijn lijden.

Hij moet gewetensvol zijn kunde uitoefenen, trouw aan zijn eed van Hippocrates.

Hij moet zijn therapeutische vrijheid kunnen bewaren en mag niet onder politieke druk staan om zijn taken te vervullen.

Hij moet zijn handelen steeds kunnen verantwoorden.

Laten we de wetgever voorstellen in die zin een wetsvoorstel in te dienen waarbij de arts zou beschermd worden in zijn handelen en niet blootgesteld worden aan gerechtelijke vervolgingen als hij kan aantonen dat hij correct gehandeld heeft.

Ook naar de toekomst toe zou dit veel moeilijkheden en continue wetsveranderingen vermijden

Emeritus Universiteit Gent - Radiotherapie – Nucleaire Geneeskunde