Waar is het taboe gebleven?

Interview verschenen in De Standaard zaterdag 4 maart 2017 (geautoriseerde tekst)

Waar is het taboe gebleven?

'Aartsconservatief, ik? Integendeel. Ik ben de echte progressief. Ik durf tenminste door te denken. En het kan me niet schelen dat ik volgens tegenstanders windmolens bekamp. Want ik voel aan alles: onze beschaving staat op het spel door een onkritische houding jegens wetenschappelijk-technische rationaliteit en de betekenis ervan in het leven.'

Herman De Dijn schuwt de grote woorden niet. Nooit gedaan trouwens. In het

maatschappelijk debat nam de professor al vaker contraire standpunten in. 'Ik probeer datgene te vertolken wat essentieel is, maar onbesproken blijft in discussies', zegt hij aan tafel bij hem thuis.

Voor alle duidelijkheid: De Dijn noemt zichzelf een moraalfilosoof, en geen ethicus. Een belangrijk onderscheid. 'Het is niet aan mij om een nieuwe ethiek voor te stellen. Ik werk anders. Ik kijk vanop afstand, maar met beide voeten in de realiteit, naar hoe ethiek in onze samenleving evolueert. En na lang studeren, kom ik tot geen al te prettige conclusie: het gaat de verkeerde kant uit. De ethiek, die eigenlijk onderdeel is van het leven en geen specialisme, staat onder druk. De ethiek dreigt in het gedrang te komen, en onvermijdelijk daarmee samen de mens. En deze constatatie is natuurlijk zelf niet zonder ethisch impact.'

Die vaststelling werkte De Dijn uit in 'Drie vormen van weten', zijn nieuwste boek, dat een krachtige, tegendraadse boodschap bevat: de gewone mens, met zijn ethische intuïties, moet harder op de rem staan en wetenschappelijke en biotechnologische ontwikkelingen met een dubbel paar argusogen bekijken. Want dat gebeurt vandaag veel te weinig.

Meer nog: volgens De Dijn spelen bepaalde beroepsethici (onbewust) onder één hoedje met de voorstanders van 'de vooruitgang'. 'Ik spreek dan over bio-ethici, zogezegd experts in de ethiek, die op zogezegd strikt rationele manier de normen bepalen voor euthanasie, of orgaantransplantatie, of ivf of palliatieve zorg. Maar volgens mij lijkt hun taak er vooral in te bestaan het volk stil te houden, zorgen dat iedereen meegaat met de rend, terwijl ze de belangrijkste vragen niet stellen.'

Dode lichamen....

Het volledige artikel downloaden »